به فشار خون بالا قاتل خاموش میگویند؛ بدون آنکه بدانید فشار خون بالا دارید ممکن است روزی دچار سکته قلبی، مغزی یا نارسایی کلیه شوید .
فشار خون بالا به صورت مستقیم بر عملکرد کلیه ها تاثیرگذار است. این بیماری جریان خون به کلیه ها را محدود می کند و آنها را وادار می سازد سخت‌تر کار کنند. با گذشت زمان، این شرایط افت شدید در عملکرد کلیه ها را به همراه دارد زیرا جریان اکسیژن و مواد مغذی به این اندام ها کاهش می یابد
فشار خون معضلي است كه هيچ علامتي ندارد و مي توان آن را از عوارضي كه بر اجزاي بدن از جمله چشم ها ايجاد مي كند، تشخيص داد.
فشار خون بالا چیست؟
فشار خون نیروی فشاری است که خون بر روی دیواره رگ‌های خونی وارد می‌کند. در واقع زمانی که قلب خون را پمپاژ می‌کند، و همچنین فشار خون بالا باعث می‌شود خونی که در رگ‌ها جاری است و در بدن حرکت می‌کند، فشار زیادی به دیواره رگ‌ها وارد کند. عواملی که می‌توانند این نیرو را افزایش دهند عبارتند از حجم خون بالا به دلیل وجود مایع اضافی در خون، و باریک و سفت شدن، و گرفتگی رگ‌های خونی
فشار خون بالا چه تاثیری بر روی کلیه‌ها می‌گذارد؟
فشار خون بالا می‌تواند به رگ‌های خونی موجود در کلیه‌ها آسیب برساند و توانایی آنها را برای درست کار کردن کاهش دهد. هنگامی که نیروی جریان خون زیاد است، رگ‌های خونی کشیده می‌شوند، بنابراین خون راحت تر جریان می‌یابد. سرانجام، این کشش باعث رقیق شدن و ضعف رگ‌های خونی در بدن، از جمله کلیه‌ها می‌شود.
فشار خون بالا را همچنین می توان در بیشتر کشورهای پیشرفته و صنعتی، علت دوم ابتلا به نارسایی کلیه در نظر گرفت. همانطور که می دانید کلیه ها نقش مهمی در تصفیه خون و برداشتن مواد زائد از بدن بر عهده دارند.
نارسایی کلیه باعث می شود که مایعات و ترکیبات اضافی در بدن تجمع پیدا کند و فشار خون بالاتر برود. تکرار این وضعیت به چرخه ای مخرب برای کلیه ها تبدیل خواهد شد که روز به روز فشار خون را بالاتر و آسیب به کلیه ها را شدیدتر می کند.
فشار خون بالا به صورت مستقیم بر عملکرد کلیه ها تاثیرگذار است. این بیماری جریان خون به کلیه ها را محدود می کند و آنها را وادار می سازد سخت‌تر کار کنند. با گذشت زمان، این شرایط افت شدید در عملکرد کلیه ها را به همراه دارد زیرا جریان اکسیژن و مواد مغذی به این اندام ها کاهش می یابد.
همچنین، شریان هایی که اطراف کلیه ها قرار گرفته اند ممکن است باریک شوند. این شرایط توانایی آنها در حذف مواد زائد را کاهش می دهد و می تواند موجب یک آسیب غیر قابل جبران شود.
فشار خون بالا در بیماران کلیوی چقدر مهم است؟
یک استاد دانشگاه معتقد است فشارخون بالا بعد از دیابت، یکی از مهمترین علل نارسایی کلیه‌ها است. کلیه‌ها در ابتدا بر اثر فشارخون بالا دچار نارسایی شده و با پیشرفت بیماری، فرد به دیالیز یا پیوند کلیه نیاز پیدا می‌کند.
هرچند فشارخون بیماری خطرناکی است، اما اگر این افراد، بیماری خود را کنترل کنند، می‌توانند جلوی عوارض آن را گرفته و از اثر آن روی کلیه‌ها و سایر ارگان‌های بدن جلوگیری کنند.
چکاب کلیه بخصوص در افرادی که سابقه‌ی فامیلی یا بیماری زمینه‌ای مثل فشار خون و دیابت دارند حتی در آغاز سنین میان‌سالی هم ضروری است. حتی آزمایش‌ها هم بعد از اینکه ۵۰ درصد کلیه گرفتار شد تشخیص می‌دهند که مشکلی وجود دارد بنا بر این ورزش، تحرک کافی، غذای سالم، مصرف آب کافی و پیشگیری از مصرف موادی که بر انسداد یا نارسایی کلیه اثر منفی دارند را همیشه باید جدی بگیریم و از آن غافل نشویم
علائم فشار خون بالا و نارسایی کلیه
وقتی کلیه ها نتوانند مایعات و نمک اضافه را از بدن دفع کنند، این مایعات در فضای زیر پوست (یا مایعات میان‌بافتی موجود در پلاسما) تجمع می کنند و باعث ورم کردن پا، قوزک پا و گاهی نیز ورم کردن دست و صورت می شوند. از علائم دیگر نارسایی کلیه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کم شدن اشتها
- حالت تهوع
- استفراغ
- احساس بیحالی یا خستگی
- نداشتن تمرکز حواس
- مشکل در خوابیدن
- افزایش یا کاهش ادرار
- بیحسی یا خارش پوست
- خشکی پوست
- سردرد
- کاهش وزن
- تیره شدن رنگ پوست
- گرفتگی و درد عضلات
- کوتاه بودن نفس ها
- درد قفسه سینه
تشخیص بیماری کلیوی و فشار خون بالا
یماری کلیه هم با تست خون و تست ادرار مشخص می شود که در ادامه درباره هر کدام توضیح می دهیم.
تست ادرار
تست نوارکاغذی برای تشخیص آلبومین: با این تست می توان تشخیص داد که آلبومین در خون وجود دارد یا خیر.
نسبت کراتینین ادرار به آلبومین: پزشک میزان این دو ماده را اندازه‌گیری می کند تا بداند نسبت کراتینین به آلبومین ادرار چقدر است.
تست خون
در تست خون پزشک مقداری از خون بیمار را برای نمونه می گیرد و آن را برای آزمایش و بررسی به آزمایشگاه می فرستد.
آزمایش های نارسایی کلیه را انجام دهید.
جلوگیری از نارسایی کلیه
هترین راه برای کندکردن یا جلوگیری از بیماری کلیه (که درنتیجه فشار خون بالا اتفاق می افتد) این است که فشار خونمان را کنترل کنیم. برای این کار هم باید دارو مصرف کنیم و هم باید در سبک زندگی‌مان تغییراتی ایجاد کنیم. بعضی از این تغییرات به شرح زیراند:
- خوردن غذاهای سالم
- فعالیت فیزیکی
- ثابت ماندن روی وزن ایده‌آل
- ترک یا عدم استعمال سیگار
- کنترل استرس
مهم نیست که علت بیماری کلیوی شما چیست، فشار خون بالا می‌تواند میزان صدمه به کلیه‌ها را افزایش دهد. افراد مبتلا به بیماری کلیوی باید فشار خون خود را زیر 90/140 نگه دارند.
اولین قدم‌های درمان
کم کردن وزن ورزش، کمتر کردن مصرف چای، قهوه و نوشابه، تغذیه مناسب و رژیم غذایی کم نمک، مصرف سبزیجات و میوه‌ها، کم کردن استرس‌ها،قطع سیگار و الکل به عنوان قدم‌های اول درمان فشار خون توصیه می‌شوند. درصورت کنترل نشدن بیماری با تغییرات بالا در عادات غذایی و زندگی پزشک داروهای لازم را تجویز می‌کند. ممکن است به چند دارو نیاز داشته باشید یا داروهای مختلفی برای درمان امتحان شوند.
داروهایی که فشار خون را پایین می‌آورند می‌توانند پیشرفت بیماری کلیوی را نیز به میزان قابل توجهی کاهش دهند. دو نوع داروی کاهش فشار خون، مهارکننده‌های آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین (ACE) و مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین (ARBs)، در کاهش سرعت پیشرفت بیماری‌های کلیه مؤثر هستند. بسیاری از افراد برای کنترل فشار خون به دو یا چند دارو نیاز دارند. پزشک علاوه بر یک مهارکننده ACE یا ARB ، ممکن است یک داروی ادرار نیز تجویز کند. این دارو به شما کمک می‌کند تا کلیه‌ها مایعات را از خون خارج کنند. همچنین ممکن است فرد به مسدودکننده‌های بتا، مسدودکننده‌های کانال کلسیم و سایر داروهای فشار خون نیاز داشته باشد.