تعريف بيش فعالي

بيش فعالي به حالتي گفته مي شود که کودک داراي تحرک زياد است و بيش از اندازه جنب و جوش دارد. همين انرژي زياد و تحرک بالاي کودک سبب دردسر هايي براي خود، والدين (بخصوص مادر) و کادر مدرسه مي شود. کودکان بيش فعال معمولا تمامي انرژي خود را صرف جنب و جوش مي کنند و ديگر تواني براي کار هاي ديگر مانند يادگيري، انجام تکاليف مدرسه و .... ندارند و اگر به موقع مورد درمان قرار نگيرند ممکن است به سمت ترک تحصيل و قرار گرفتن در مسير هاي انحرافي قرار بگيرند. از همين رو والدين بايد بعد از تشخيص و شناسايي علائم بيش فعالي براي درمان کودک بيش فعال خود اقدام کنند، تا از بروز پيامد ها و عواقبل بعد از آن در دوره هاي نوجواني و جواني پيشگيري نمايند. از جمله پيامد هاي عدم درمان به موقع بيش فعالي کودکان مي توان به رفتار هاي ضد اجتماعي در همان سن يا بعد از آن، گرايش به سمت مصرف مواد مخدر، تا اميدي شديد در نوجواني، افسردگي، اختلالات يادگيري، ابتلا به ADHD  شديد در کودکي و نوجواني و ... اشاره داشت. امروزه خيلي از مادران از دست کودک خود شاکي هستند و گمان مي کنند که کودکشان بيش فعال است اما بايد بدانند قبل از هر اقدامي بايد از علائم کودک بيش فعال اطلاع پيدا کنند و ببينند آيا کودکشان علائم و نشانه هاي کودک بيش فعال را دارد يا نه؟

بيش فعالي که به اختصار ADHD خوانده مي شود نوعي اختلال شايع است که حدود هشت تا ?? درصد کودکان را مبتلا مي کند.براي دانستن تفاوت بين بيش فعالي و اوتيسم مقاله (اوتيسم | علائم بيماري اوتيسم در کودکان) را بخوانيد. اين بيماري در پسران شايعتر از دختران است که هنوز دليل اصلي آن مشخص نشده است. ويژگي هاي اوليه بيش فعالي از سال هاي اوليه رشد يعني قبل از ورود به مدرسه شروع مي شود.

انواع کودکان بيش فعال

بيش فعالي داراي ويژگي هاي بارزي است که شامل پرتحرکي، کمبود توجه و تمرکز، بروز اعمال ناگهاني و غيرقابل پيش بيني مي شود. اين اختلال سه نوع است؛

اختلال اول: در گونه اول که کودک فقط در توجه و تمرکز مشکل دارد.
اختلال دوم: در نوع دوم فقط پرتحرکي ديده مي شود و بالاخره نوع ترکيبي که کودک هم پرتحرک است و هم مشکل توجه و تمرکز دارد اين اختلال در کودکان دبستاني و در پسرها سه تا پنج برابر شايع تر از دختران است و بيشتر در پسران اول خانواده مشاهده مي شود.
اختلال سوم: معمولا اختلال از سه سالگي به بعد تشخيص داده مي شود. کودکان مبتلا در دوره شيرخواري اکثرا پرتحرک هستند و دست ها و پاهاي خود را زياد حرکت مي دهند؛ کم خواب، کم غذا هستند و زياد گريه مي کنند.
تعدادي از علائم مربوط به بيش‌فعالي و اختلال توجه و تمرکز شامل موارد زير است

• کودک غالبا با دست‌هايش بازي مي‌کند و در جايش مي‌لولد.
• کودک معمولا کلاس را ترک مي‌کند.
• غالبا مي‌دود يا مي‌پرد.
• اغلب بازي يا فعاليت‌هايش پر سر و صداست.
• به نظر مي‌رسد کودک هميشه در حال حرکت است.
• زياد صحبت مي‌کند.
• از توجه به جزئيات ناتوان است.
• اغلب قادر به پيگيري دستورات يا اتمام کارها نيست.
• اغلب وسايل خود را گم مي‌کند.
   

چطور مي‌توان فهميد کودکي مبتلا به ADHD است

وقتي علايم ADHD در کودکي مشاهده شود بايد توسط يک متخصص ماهر مورد ارزيابي قرار گيرد. اين فرد مي‌تواند از کارکنان مدرسه باشد و يا اين که در مطب خصوصي مشغول بکار باشد. تنها راه حصول اطمينان ، ارزيابي کامل توسط متخصص مي‌باشد. بايد در اينجا به دو نکته توجه داشت:
نبايد نظر ديگران را دال بر اين که کودکي ADHD است به آساني پذيرفت. اين نکته حائز اهميت است که کودک همراه با ADHD ناتوانايي‌هاي ديگران را نيز دارد. درمان سريع براي ADHD وجود ندارد اما علايم آن قابل کنترل هستند. والدين و آموزگاران بايد به نکات زير توجه داشته باشند.

• در مورد اين اختلال اطلاعات بيشتري کسب کنند.
• برنامه تعليم و تربيتي خاصي را متناسب با نيازهاي کودک ايجاد و طرح‌ريزي نمايند.
• ايجاد طرح دارو درماني ، درصورتي که والدين و پزشک احساس کنند که کودک به دارو درماني نياز دارد.

راهنمايي‌هايي براي والدين
وقتي که فرزندتان کارش را خوب انجام مي‌دهد به اول پاداش دهيد. در فرزند خود توانايي ايجاد کنيد و نيز با او در مورد استعدادهايش صحبت کنيد و او را به بکارگيري توانايي‌هايش تشويق و ترغيب کنيد.
با فرزند خود کاملا واضح و روشن صحبت کنيد. براي اين کار با پشتکار ، مصر و مثبت باشيد و خواسته‌هاي خود را کاملا براي فرزند خود روشن سازيد. به فرزند خود بگوييد چه کارهايي را بايد انجام دهد نه اين که فقط ، آنچه را نبايد انجام دهد به او گوشزد کنيد.

تشخيص بيش فعالي

تشخيص بيش فعالي با يک آزمون خاص امکانپذير نيست. مجموعه اي از اين علائم بايد (حداقل در مدت شش ماه) مورد بررسي قرار بگيرد. کودک اين موارد را معمولا قبل از هفت سالگي نشان مي دهد. همچنين کودکي که داراي اين نشانه هاست با رفتارهايش اطرافيان خود را در محيط هاي مختلفي مانند مدرسه يا خانه دچار مشکل مي کند و حتي با گروه دوستان و همسالان خود نيز به راحتي کنار نمي آيد.
** در مقابل اين دسته از پدر و مادرها، والديني هستند که نمي خواهند مشکل کودک خود را بپذيرند و معمولا با بهانه آوردن از هشدارهاي معلمان و ساير اطرافيان طفره مي روند. اين افراد از درمان اين اختلال واهمه دارند و گمان مي کنند داروهايي که توسط پزشک تجويز مي شود براي فرزندشان عوارض دارد. اين در حالي است که اگ راين کودکان در زمان مناسب درمان نشوند، نمي توانند در امور آموزشي و فعاليت هاي اجتماعي خود موفق عمل کحنند و ممکن است براي خودو اطرافيانشان مشکل آفرين باشند.

کودکان متولد اين ماه بيش فعال ترند

محققان، داده هاي بدست آمده از بيش از 407.000 کودک از سال 2007 تا 2009 را مورد تجزيه و تحليل قرار دادند. در ايالت هايي که کودکان 5 ساله اي که از اول سپتامبر متولد شدند بايد مهد کودکشان را شروع کنند، کودکاني که در ماه آگوست متولد شده اند که تقريبا يک سال بزرگتر از کودکاني هستند که در ماه سپتامبر بدنيا آمده اند، 34% احتمال بيشتري دارند که به ADHD مبتلا باشند درست بعد از تاريخ قطع تشخيص داده خواهند شد. محققان در 29 نوامبر در ژورنال پزشکي نيوانگلند گزارش دادند که در بين کودکان ماه آگوست، 85.1 نفر از هر 10.000 کودک مبتلا به اين ADHD هستند، ولي بين کودکاني که در ماه سپتامبر بدنيا آمده اند، اين رقم برابر است با 63.6 داز هر 10.000 نفر.