يک متخصص کودکان، "خواب" را عامل مهمي در رشد کودک دانست. دکتر  رئيسي افزود : در کنار تغذيه و عامل وراثت آنچه که بر رشد قدي کودکان تاثيرگذار است، خواب خوب شبانه است. بسياري از کودکان ممکن است خواب بعدازظهر داشته باشند ولي شب‌ها دير بخوابند. اين نوع خوابيدن مناسب نيست و توصيه نمي‌شود. وي تاکيد کرد: در زمان خواب و در زمان فعاليت روزانه هورمون رشد ترشح مي‌شود. بسيار مهم است که کودکان خواب خوب شبانه داشته باشند و همچنين به ميزان کافي فعاليت کنند. همچنين توصيه مي‌شود کودک تا حدامکان يک ساعت قبل از خواب، قندهاي ساده مثل شکر، شکلات، آب‌ نبات، تافي و... مصرف نکند چون قندهاي ساده خود در ترشح هورمون رشد اختلال ايجاد مي‌کنند.
پس از تولد نيز نوزاد نياز شديدي به خواب و استراحت کامل دارد و در روزهاي اول تولد بايد معمولا 20 تا 24 ساعت در خواب باشد، يعني در 24 ساعت شبانه روز فقط هنگام شير خوردن بيدار شود و باقي ساعات در خواب باشد تا براي سازندگي نيرو ذخيره کند. اين برنامه حداقل تا انتهاي ماه اول تولد و يا روز چهلم ادامه خواهد داشت و اگر برنامه ي نوزادي غير از اين باشد، ممکن است دچار مشکلي باشد. به تدريج هر قدر طفل بزرگ تر و سلول هايش ضخيم تر و پرنيرو مي گردد، احتياجش به خواب کم تر مي شود، زيرا تا زماني که طفل نيازمند رشد سريع است (چون تنها در ساعات خواب، سلول هاي فرسوده بدن وي ترميم مي شود)، خواب وي به حداکثر مقدار خود مي رسد. در ? هفته اول، نبايد نوزاد را از خواب بيدار کرد، زيرا خواب و بيداري نوزاد، بر اساس احساس سيري و گرسنگي اوست. معمولا 20 دقيقه شير دادن، ضامن استراحت 200 دقيقه اي براي نوزاد است. البته اگر خواب طفل بيشتر از 5 ساعت شد، بهتر است به آرامي او را بيدار کرد و به او شير داد. در ماه سوم به تدريج کودک، عادت به بيداري روز و خواب شب پيدا مي کند. بايد توجه داشت که کودک در شب به 8 ساعت خواب متوالي از ساعت 10 شب تا 6 صبح احتياج دارد.

تضمين خواب خوب شبانه کودک

اغلب کودکان به خوابي بيش از آنچه والدينشان لازم ميدانند نياز دارند.
نشانههاي اينکه کودک شما خواب کافي نداشته است وسواس و بيحالي در روز، به خواب رفتن در اتومبيل و سخت بيدار شدن اوست. اگر کودک شما در زمان خواب بيشفعال است يا پيش از زمان خواب خسته به نظر ميرسد نشانهي ديگريست از اينکه برنامهي خواب او نظم کافي را ندارد.

براي کمک به خواب خوب کودکتان

• برنامهي ثابت و مستحکم خواب روزانه بريزيد و به آن پايبند باشيد
• يک خط مشي ثابت براي زمان خواب داشته باشيد تا کودکتان بتواند ساعت خواب بدنش را تنظيم کند. اينکار را ميتوان با حمام يا خوردن يک اسنک? خواندن قصه? حرفزدن آرام با او يا آواز خواندن انجام داد.
• مطمئن شويد که اتاق کودکتان براي خواب مساعد است. اتاق وي بايد تاريک و ساکت باشد.
• از بازيهاي سخت فيزيکي مثل کشتي گرفتن پيش از خواب بپرهيزيد. اين بازي ها به جاي اينکه خواب آور باشند تحريک کنندهاند.
• در تعطيلات يا آخرهفتهها به برنامهي زمانبندي و خط مشي خواب پايبند باشيد. هر از چند گاهي تنوع داشتن به مشکلات بلندمدت نميانجامد ولي برنامهي زماني نامرتب خواب ميتواند به عادت بدخوابي منجر شود.

عمولا کودکاني که دچار کم خوني اند، هم وزن گيري خوبي ندارند و هم قد شان کوتاه ميماند. غير از تغذيه، آنچه بر رشد قدي کودکان تاثير ميگذارد، يک خواب آرام شبانه است. خيلي از بچه ها ممکن است بعد از ظهرها 2ساعت بخوابند اما شب ها دير بخوابند و صبح ها زود بلند شوند. اين نوع خوابيدن ملاک نيست! خوابيدن در شب بايد در شرايطي باشد که هورمون ملاتونين يا هورمون خواب ترشح شود. ملاتونين در زمان خواب و زمان فعاليت روزانه ترشح ميشود. بسيار مهم است که کودکان خواب آرام شبانه داشته باشند و به اندازه کافي فعاليت کنند. حتي الامکان 1 ساعت قبل از خواب، کودک قندهاي ساده مثل شکر، شکلات، آب نبات، تافي و... مصرف نکند چون قندهاي ساده خود در هورمون رشد اختلال ايجاد ميکنند و وقتي هورمون رشد به اندازه کافي ترشح نشود، رشد قدي تا حدي دچار اختلال ميشود. بهترين خوراکي قبل خواب شير است چون کلسيم در تايم خواب شبانه جذب ميشود

چند ساعت خواب براي کودک ضروري است

کودکان مهدکودکي به 10 الي 5/12 ساعت خواب در هر شب نيازمند هستند و کودکان بزرگتر که در مقطع ابتدايي هستند به 5/9 الي 5/11 ساعت خواب شبانه نيازمند هستند. احتياج به خواب تا حدي شخصي و وابسته به فرد است به صورتي که بعضي از کودکان مقداري کمتر يا بيشتر در مقايسه با هم سن و سال هايشان به خواب نياز دارند، کمبود خواب کودک مي تواند مشکلاتي چون رشد کند يا توقف رشد را به دنبال داشته باشد.

عوارض کم خوابي کودک

خواب کودک، با رشد قد او ارتباط دارد، قد کودک شما متاثر از کمبود خواب کافي خواهد بود، بعضي از کودکان به طور طبيعي نمي توانند هورمون کافي توليد کنند که نبود خواب کافي اين موضوع را بدتر ميکند، اين موضوع مي تواند منجر به شرايطي که به اسم نقص هورمون رشد شناخته شده است شود که اين نقص مي تواند تاثيري قوي بر قلب و شش بگذارد و يا عملکرد سيستم را مصون نگه دارد، لذا به ساعات و ميزان خواب کودک توجه بيشتري کنيد. در صورت کمبود خواب کودک ، هورموني که گرسنگي و اشتها را کنترل ميکند مي تواند متاثر شود و باعث پرخوري کودک و استفاده ي او از غذاهاي پرکالري شود، مورد ديگر اينکه کمبود خواب کودک مي تواند بر هضم کردن اين غذاها، رها سازي انسولين پايدار که به هپاتيت نوع 2 ربط دارد تاثير بگذارد. کمبود خواب کافي در شب همچنين بر مهارت هاي حرکتي و تمرکز در طول روز تاثير ميگذارد به طوري که منجربه اتفاقات و مشکلات رفتاري بيشتر و عملکرد ضعيف در مدرسه مي شود.

غده هيپوفيز قدامي که در مغز قرار دارد، عليرغم اندازه کوچکش محل ترشح هورموني به نام هورمون رشد است.اين هورمون باعث مي شود که چربي اضافي و زائد بدن سريع تر به انرژي تبديل شود، در نتيجه موجب رشد بيشتر و قوي تر استخوان هاي بدن خواهد شد. هورمون رشد مهم ترين عامل براي افزايش قد در دوران رشد مي باشد. اگر چه ميزان توليد هورمون رشد در بدن کاملاً به مغز وابسته است، ولي مي توان با استفاده از روش هايي ميزان توليد آن را در بدن افزايش داد. البته بايد توجه داشت، افزايش قد در دوران رشد امکان پذير خواهد بود و بعد از سخت شدن قسمت نرم و غضروفي استخوان ها و توقف رشد طولي آنها، قد فرد افزايش نخواهد يافت . بهترين زمان خواب 9 تا 10 شب تا 5 تا 6 صبح است که بيشترين ميزان ترشح هورمون‌ها و هضم غذاها در اين زمان اتفاق مي‌افتد و چنانچه فرد در ساعات مذکور خواب بوده باشد, بيشترين بهره را از خواب خود خواهد برد.